Związek między przemocą rówieśniczą w szkole a samopoczuciem psychicznym uczniów gimnazjum

Abstrakt

Opracowanie dotyczy anonimowych badań ankietowych przeprowadzonych w Polsce w 2002 r. w ramach międzynarodowych badań nad zachowaniami zdrowotnymi młodzieży szkolnej (HBSC – Health Behaviour in School-aged Children, WHO Cross-national Collaborative Study). Głównym przedmiotem analizy były pytania dotyczące bycia sprawcą i/lub ofiarą przemocy w szkole (bullying), które powiązano z pytaniami na temat odczuwania wybranych dolegliwości o podłożu psychicznym. Ponad połowa uczniów gimnazjum zetknęła się czynnie z przemocą w szkole w ostatnich miesiącach. Nasilenie zjawiska przemocy szkolnej w Polsce przekracza przeciętny poziom europejski określony dla grupy 28 krajów. Uczniowie będący wyłącznie ofiarami dręczenia szczególnie często odczuwali przygnębienie, podczas gdy u uczniów pełniących czasem rolę ofiary, a czasem sprawcy dręczenia nasilało się zdenerwowanie i rozdrażnienie. Wyłączni sprawcy dręczenia częściej odczuwali wybrane dolegliwości niż rówieśnicy niemający kontaktu z przemocą w szkole. Wywiad na temat nasilenia dolegliwości psychicznych może być narzędziem pomocnym w identyfikowaniu ofiar i sprawców przemocy. Zapobieganie przemocy w szkole wymaga wielopoziomowych działań oraz pokonania szeregu barier, wynikających z niezrozumienia istoty i rzeczywistej skali zjawiska.