Dorastanie z rodzicami nadużywającymi alkoholu a narażenie dziecka na krzywdzenie, zaniedbywanie oraz inne dysfunkcje rodzinne

Abstrakt

Niniejsze badanie jest szczegółową analizą związków między nadużywaniem alkoholu przez rodziców (tylko przez matkę, tylko przez ojca lub przez oboje rodziców) a rozmaitymi formami krzywdzenia i zaniedbywania dzieci oraz innymi dysfunkcjami występującymi w rodzinie, zwanymi także negatywnymi doświadczeniami dziecięcymi (adverse childhood experiences – ACE). Kwestionariusz dotyczący negatywnych doświadczeń dziecięcych, między innymi krzywdzenia i zaniedbywania dzieci oraz innych dysfunkcji rodzinnych, a także nadużywania alkoholu przez rodziców, został wypełniony przez 8629 dorosłych pacjentów systemu podstawowej opieki medycznej. Na tej podstawie oszacowano retrospektywnie związek między dorastaniem z rodzicami nadużywającymi alkoholu a każdym z dziesięciu ACE oraz wielorakimi negatywnymi doświadczeniami dziecięcymi (wynikiem ACE). W porównaniu z osobami, których rodzice nie nadużywali alkoholu, skorygowany współczynnik szans (OR) dla każdej z kategorii negatywnych doświadczeń dziecięcych był od 2 do 13 razy wyższy, jeśli matka, ojciec lub oboje rodzice nadużywali alkoholu (p < 0,05). Na przykład prawdopodobieństwo tego, że matka danej osoby była bita, wzrastał trzynastokrotnie wśród mężczyzn, których oboje rodzice nadużywali alkoholu (współczynnik szans OR = 12,7; 95% przedział ufności CI). W wypadku niemal każdego z negatywnych doświadczeń dziecięcych, wśród osób dorastających w rodzinach, w których zarówno matka, jak i ojciec nadużywali alkoholu, obserwowano najwyższe prawdopodobieństwo ACE. Średnia liczba negatywnych doświadczeń dziecięcych wśród osób, których rodzice nie nadużywali alkoholu, oraz dorastających w rodzinach, w których nadużywał go tylko ojciec, tylko matka lub oboje rodzice, wynosiła odpowiednio 1,4; 2,6; 3,2 oraz 3,8 (p < 0,001). Mimo że retrospektywne badanie doświadczeń dziecięcych nie pozwala na jednoznaczne ustalenie zależności przyczynowych, dorastanie z rodzicami nadużywającymi alkoholu okazało się silnie związane z negatywnymi doświadczeniami dziecięcymi. Udoskonalona koordynacja opieki zdrowotnej dla dorosłych i dzieci, a także działań odpowiednich służb społecznych oraz instytucji zajmujących się przeciwdziałaniem uzależnieniom, może prowadzić do wcześniejszego wykrywania, leczenia i zapobiegania zarówno nadużywaniu alkoholu przez dorosłych, jak i negatywnym doświadczeniom dziecięcym, co zmniejszyłoby niekorzystne następstwa ACE u dorastającej młodzieży i dorosłych.