Urazy głowy jako następstwo przemocy wobec dzieci

Abstrakt

Nieprzypadkowe urazy głowy wiążą się z większą liczbą zgonów i poważnych stanów chorobowych niż jakikolwiek inny przejaw przemocy fizycznej wobec dzieci. Podstawowa znajomość anatomii czaszki oraz właściwości tkanek, z których jest zbudowana, jest niezbędna do zrozumienia potencjalnego oddziaływania sił biomechanicznych na owe tkanki. Urazy głowy można podzielić na trzy szerokie kategorie: uszkodzenia zewnątrzczaszkowe, złamania kości czaszki oraz uszkodzenia wewnątrzczaszkowe. W ramach każdej z nich można wyróżnić pewne podkategorie, na podstawie ciężkości oraz rozległości uszkodzeń. Zespół dziecka potrząsanego (shaken baby syndrome - SBS lub shaken impact syndrome - SIS) to jednostka chorobowa wywołana przez konkretne siły biomechaniczne, która wiąże się z charakterystycznymi oznakami i symptomami oraz z określonym obrazem fizykalnym i radiologicznym. Gwałtowne potrząsanie prowadzi do rozrywania żył mostowych (łączących oponę twardą z powierzchnią mózgu) i krwawień podtwardówkowych i/lub podpajęczynówkowych, do urazowych, naczyniowych, biochemicznych i związanych z niedotlenieniem uszkodzeń mózgu, do silnych krwotoków do siatkówki (w około 80% przypadków), a także do uszkodzeń aksonalnych, będących następstwem niedotlenienia lub urazu. Odróżnienie nieprzypadkowego (powstałego wskutek krzywdzenia) urazu głowy od urazów o innej etiologii może być trudne, jednak w większości wypadków wnikliwa analiza historii urazu, jego oznak i symptomów, wyników badań obrazowych i przebiegu klinicznego umożliwia sformułowanie trafnej diagnozy.