Moje ciało jest złe: historia wykorzystywania seksualnego i fizycznego u dziewcząt z zaburzeniami jedzenia

Abstrakt

Termin „zaburzenia odżywiania” obejmuje dwa zespoły; jadłowstręt psychiczny (anoreksja nerwowa) i żarłoczność psychiczną (bulimia nerwowa). Przyczyny ich występowania są nadal nieznane. Istnieją teorie uwzględniające czynniki biologiczne, jak nieprawidłowe funkcje podwzgórza i neuroprzekaźników, genetyczne, a także psychologiczne, jak wczesnodziecięce urazy psychiczne. Obecnie coraz częściej prezentowany jest pogląd, że na przyczynę występowania tych zaburzeń składają się powiązane ze sobą czynniki biologiczne, społeczno-kulturowe, jak również mniej specyficzne mechanizmy psychologiczne i cechy osobowości. Niniejszy artykuł przedstawia poglądy badaczy, którzy uważają, że istotnym czynnikiem warunkującym zaburzenia odżywiania się mogą być przeżycia traumatyczne w dzieciństwie, które wywołują w okresie adolescencji nienawiść do własnego ciała. Obecność nienawiści do własnego ciała u osób z zaburzeniami odżywiania kieruje uwagę badaczy na potencjalne doświadczenia wykorzystywania w dzieciństwie tych osób. Wyniki badań związku między wykorzystywaniem seksualnym dziecka a ryzykiem pojawienia się zaburzeń odżywiania są z reguły niekonkluzywne. Natomiast większość badań wskazuje na silny związek między krzywdzeniem fizycznym i emocjonalnym a ryzykiem anoreksji i bulimii. Surowa, zaprzeczająca ciału i seksualności, a jednocześnie unikająca kontaktów społecznych rodzina, w której dziecko czuje się jak w więzieniu, sprzyja powstawaniu negatywnego wizerunku własnego ciała, które staje się obiektem ogniskującym ból emocjonalny. Poprzez dysocjację, czyli oddzielenie emocji od ciała, dorastające, skrzywdzone dziecko, zaczyna stosować taktykę autoagresji, a zaburzenia odżywiania stanowią jeden ze sposobów realizacji tej taktyki. Specyficzna relacja z ciałem u osób z anoreksją i bulimią dowodzi, że „ciało jest strażnikiem prawdy" i „nigdy nie kłamie" nawet w akcie autodestrukcji.