Resilience w rodzinie - wyniki badań warszawskich gimnazjalistów

Abstrakt

Celem artykułu jest ocena zmian w spostrzeganiu przez młodzież czynników sprzyjających procesom resilience w rodzinie, takich jak: wsparcie ze strony rodziców i rodzeństwa, monitorowanie przez rodziców czasu spędzanego przez dziecko poza domem, nasilenie konfliktów w rodzinie oraz posiadanie naturalnego mentora przez dorastającego nastolatka.

Trzyletnie longitudinalne badania przeprowadzono wśród warszawskich uczniów, którzy w roku szkolnym 2006/2007 rozpoczęli naukę w gimnazjach publicznych i niepublicznych. Dane zaprezentowane w tej pracy pochodzą od 2 098 uczniów.

Wyniki wskazują, że wraz z dorastaniem młodzi ludzie niżej oceniają wsparcie ze strony swoich matek, ojców oraz rodzeństwa. Zebrane dane potwierdziły, że wraz z dorastaniem nastolatka, rodzice w coraz mniejszym stopniu kontrolują, gdzie i z kim spędza czas. Stwierdzono też, iż rodzice przykładają większą wagę do monitorowania córek niż synów. Okazało się także, zgodnie z oczekiwaniem, że im dzieci są starsze, tym mniej czasu spędzają wspólne z rodzicami, ale nadal równie często rozmawiają ze swoimi rodzicami o ważnych dla nich sprawach.

Podsumowując, rodziny warszawskich gimnazjalistów dysponują siłą i możliwościami sprzyjającymi procesom resilience. Funkcjonowanie rodzin zmienia się wraz z upływem czasu, zmianom podlegają też czynniki sprzyjające zdrowiu i pozytywnej adaptacji rodziny. W okresie gimnazjum nasila się ryzyko związane z przemianami rozwojowymi dorastających dzieci — z tego względu warto wspierać rodziny w jak najlepszym wykorzystywaniu posiadanego potencjału.