Wybrane aspekty opiniowania biegłych w postępowaniu karnym związanym z samobójstwem małoletniego

Marta Flis-Swieczkowska

Abstrakt


Jak wskazują statystyki, samobójstwo stanowi szeroki problem społeczny. W związku z tym jego rozwiązaniem powinni zająć się specjaliści z różnych dziedzin nauki, w tym również szeroko pojętego prawa karnego. Zainteresowanie organów procesu karnego samobójstwem – z uwagi na to, że nie stanowi ono przestępstwa – następuje dopiero w momencie, kiedy w związku z samobójstwem zachodzi uzasadnione podejrzenie, że zostało popełnione przestępstwo, a tym samym powstaje konieczność zweryfikowania, czy faktycznie doszło do samobójstwa czy też śmierć nastąpiła wskutek popełnienia przestępstwa. Z uwagi na specyfikę postępowania mającego na celu weryfikację, czy w istocie doszło do samobójstwa i jakie były jego przyczyny, częstokroć w tego typu sprawach niezbędne będzie zasięgnięcie opinii biegłych różnych specjalności. Niniejszy artykuł przedstawia wybrane aspekty opiniowania w sprawach związanych z samobójstwami, w szczególności przez biegłych specjalistów z zakresu badania pisma i psychologii. Poruszona problematyka została omówiona z uwzględnieniem sytuacji dzieci i młodzieży jako osób szczególnie narażonych na to autodestrukcyjne zachowanie, a jednocześnie stanowiących potencjalne ofiary przestępstw mogących skutkować popełnieniem samobójstwa.


Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Bieczyski, S. (1962). Konflikt środowiskowy jako przyczyna zamachów samobójczych wśród nieletnich. Służba MO, 4–5.

Czeczot, Z., Tomaszewski, T. (1996). Kryminalistyka ogólna. Toruń: Comer.

Feluś, A. (2008). Pobranie materiału porównawczego do ekspertyzy pisma ręcznego. W: J. Błachut, M. Szewczyk, J. Wójcikiewicz (red.), Nauka wobec przestępczości. Księga ku czci Profesora Tadeusza Hanauska (s. 112). Kraków: Wydawnictwo Instytutu Ekspertyz Sądowych.

Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę. (2017). Dzieci się liczą. Raport o zagrożeniach bezpieczeństwa i rozwoju dzieci w Polsce. Warszawa: Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę.

Główny Urząd Statystyczny. (2016). Zamachy samobójcze w 2016 r. Pobrane z: https:// stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5746/5/1/1/ zamachy_samobojcze__w_2016_r.pdf.

Goc, M., Miron, M. (2014). Badania wieku względnego dokumentów. Część I. Metody badań kolejności zapisów wykonanych różnymi technikami na podłożu papierowym – zagadnienia ogólne. Problemy kryminalistyki, 284, 2, 6.

Grzeszczyk, C., Grzeszczyk-Kiliańska, E. (2003). Kontrowersje w podejmowaniu opinii w kryminalistycznych ekspertyzach pismoznawczych (pisma ręcznego i podpisów). Problemy Współczesnej kryminalistyki, VII, 29.

Hołyst, B. (1977). Struktura i dynamika samobójstw w Polsce. Studia Kryminologiczne, Kryminalistyczne i Penitencjarne, 7.

Hołyst, B. (1983). Samobójstwo – przypadek czy konieczność. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Hołyst, B. (1993). Kryminalistyka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Hołyst, B. (1994). Na granicy życia i śmierci. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze.

Hołyst, B. (2000). Kryminalistyka. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze. Hołyst, B. (2002). Suicydologia. Warszawa: LexisNexis.

Hołyst, B. (2012). Motywacje samobójstw nieletnich. Probacja, 7, 21.

Jaśkiewicz-Obydzińska, T., Kowantez, M. (1992). Samobójstwo jako przedmiot sądowej ekspertyzy psychologicznej. Z zagadnień kryminalistyki, 27, 70.

Jaśkiewicz-Obydzińska, T., Wach, E. (2013). Psycholog w niespecyficznej roli: odtwarzanie sylwetki samobójcy. Na Wokandzie, 17. Pobrane z: https://nawokandzie. ms.gov.pl/numer-17/dobre-praktyki-17/psycholog-w-niespecyficznej-roli-odtwarzanie-sylwetki-samobojcy.html.

Kała, M., Wilk, D., Wójcikiewicz J. (red.). (2017). Ekspertyza sądowa. Zagadnienia wybrane. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.

Kegel, Z. (1973). Dowód z ekspertyzy pismoznawczej w polskim procesie karnym. Wrocław: Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich – Wydawnictwo.

Kielan, A., Cieślak, I., Skonieczna, J., Olejniczak, D., Jabłkowska-Górecka, K., Panczyk, M., Gotlib, J., Walewska-Zielecka, B. (2017). Analiza opinii młodzieży na temat czynników ryzyka popełnienia samobójstwa. Psychiatria Polska, 5,6.

Komenda Główna Policji. (2016). Zamachy samobójcze od 2013 do 2016 r. Pobrane z: http://statystyka.policja.pl/st/wybrane-statystyki/zamachy-samobojcze/ 122324,Zamachy-samobojcze-od-2013-do-2016.html.

Komenda Główna Policji. (2017). Zamachy samobójcze od 2017 roku. Pobrane z: http:// statystyka.policja.pl/st/wybrane-statystyki/zamachy-samobojcze/63803,Zamachy-samobojcze-od-2017-roku.html.

Łuczak, R., Krawczyk, W. S. (2002). Metodyka badań wieku dokumentów. Problemy kryminalistyki, 18–22.

Marcinkowski, T. (1982). Medycyna sądowa dla prawników. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze.

Marcinkowski, T. (1993). Medycyna sądowa dla prawników. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze.

Pietkiewicz, B. (1999). Śmierć nad życiem. Polityka, 8, 78. Sulska, E., Sumiła, A. (2006). Zachowania samobójcze u dzieci i młodzieży hospitalizowanych psychiatrycznie. W: W. Radziłłowicz, A. Sumiła (red.), Psychopatologia okresu dorastania (s. 200). Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Tokarczyk, R. (2004). Prawa narodzin, życia i śmierci. Kraków: Zakamycze.

Waltoś, S., Hofmański, P. (2016). Proces karny. Zarys systemu. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.

Widacki, J., Feluś, A., Zwarysiewicz, W. (1977). Zakłócenia i zmiany w piśmie samobójców. Archiwum Medycyny Sądowej i Kryminologii, XXVII, 77 i n.

Witkowska K. (2013). Oględziny – aspekty procesowe i kryminalistyczne. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.

Wójcik, W. (1963). Listy pożegnalne samobójców. Problemy kryminalistyki, 46, 784–787.

Zabłocki, S., Stefański, R. A., Gostyński, Z. (2003). Kodeks postępowania karnego, T. 1. Warszawa: Wolters Kluwer Polska S.A.

Załęski, J. (1992). Obraz rodziców u młodzieży dokonującej próby samobójczej. Zdrowie psychiczne, 1–2, 187.


Refbacks

  • There are currently no refbacks.