Zapewnienie dziecku ochrony w związku z występowaniem przemocy domowej - czyli działania służb związane z wydaniem środków ochrony oraz postępowanie w trybie art. 12a ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej

Abstrakt

Dziecko, jako osoba nieposiadająca pełnej zdolności do czynności prawnych, wymaga, by działania na jego rzecz były podejmowane przez właściwe służby państwowe odpowiedzialne za ochronę praw dziecka, zwłaszcza w sytuacji, gdy rodzice dziecka nie są w stanie zrobić tego samodzielnie (bez względu na przyczynę). Ponadto działania te powinny uwzględniać szeroko rozumiane dobro dziecka. Przeciwdziałanie przemocy domowej wobec małoletnich wymaga, by służby interweniowały jak najskuteczniej, w trybie pilnym i bez zbędnej zwłoki.

Zgodnie z ustawą z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej procedura „Niebieskie Karty” ma być narzędziem pomocy przy przeciwdziałaniu przemocy domowej zapewniającym wsparcie osobom doznającym przemocy oraz umożliwiającym podejmowanie działań wobec osób, które ją stosują.

W artykule poruszono kwestie dotyczące zadań podmiotów inicjujących procedurę „Niebieskie Karty” w zakresie działań interwencyjnych mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa osobie doznającej przemocy domowej. Obejmują one zarówno środki ochrony, które mogą zastosować Policja lub Żandarmeria Wojskowa, jak i czynności zapewniające dziecku ochronę, tj. procedurę opisaną w art. 12a ustawy.

W zakresie środków przysługujących Policji i Żandarmerii omówiono narzędzia uregulowane w art. 15aa i art. 15aaa ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji oraz art. 18a i art. 18aa ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. o Żandarmerii Wojskowej i wojskowych organach porządkowych. Jest to szczególnie ważne z tego względu, że podjęcie przez Policję czy Żandarmerię Wojskową właściwych działań w tym zakresie może umożliwić pozostawienie dziecka w dotychczasowym środowisku.

Ponadto w artykule przedstawiono i omówiono narzędzia, jakimi dysponują pracownicy socjalni, mające na celu zapewnienie dziecku ochrony w związku z doznawaniem przemocy domowej. Omówiono zarówno przesłanki, które umożliwiają podjęcie ww. czynności, jak i wyzwania pojawiające się nie tylko przy realizowaniu przez pracowników socjalnych zadań wynikających z art. 12a ustawy, ale też wynikających z działań lub zaniechań ustawodawcy. Opisano również zadania służb, które biorą udział w procedurze z art. 12a ustawy, oraz konsekwencje realizacji tych czynności. Zwrócono także uwagę na wyzwania dotyczące czynności zapewnienia dziecku ochrony, opisanej w art. 12a ustawy.