Przeciwdziałanie wykorzystywaniu seksualnemu dzieci

Abstrakt

David Finkelhor przygląda się różnym inicjatywom podejmowanym w celu przeciwdziałania seksualnemu wykorzystywaniu dzieci, skupionym wokół dwóch podstawowych obszarów - postępowania ze sprawcą oraz szkolnych programów edukacyjnych. W pierwszym obszarze podejmowane są głównie działania polegające na prowadzeniu rejestrów sprawców skazanych za przestępstwa seksualne wobec dzieci, powiadamianiu społeczności lokalnych o zamieszkaniu byłych skazanych w ich pobliżu. kontroli zatrudnienia i wykonywanej przez takie osoby pracy, kontroli adresu zamieszkania i nakładaniu dłuższych kar pobytu w więzeniu. Pomimo że inicjatywy te zyskały sobie przychylność opinii publicznej i polityków, praktycznie nie ma dowodów na potwierdzenie ich skuteczności w przeciwdziałaniu wykorzystywaniu seksualnemu. Ponadto, jak zauważa Finkelhor, inicjatywy te oparte są na stereotypowym postrzeganiu przestępsów seksualnych. POpulacja ta jest jednak znacznie bardziej zróznicowana niż wynikałoy to z tychże stereotypów. Większość przestępców seksualnych nie jest osobami obcymi czy pedofilami, a wielu z nich (około jedna trrzecia) to osby nieletnie. W przypadku wielu z nich ryzyko recydywy jest niewielkie. Finkelhor argumentuje, że wszystkie powyższe działania nie mogą sprawdzać się jako strategia prewencyjna, gdyż niewielki odsetek nowych sprawców był już notowany w przeszłości, co jest warunkiem podjęcia wobec nich ww. działań. W związku z powyższym Finkelhor zaleca, aby środki prawne wykorzystywane były w pierwszej kolejności do ścigania dotychczas niewykrytych sprawców, tak aby mozna było podjąć najintensywniejszą pracę z tymi przestępcami seksualnymi, w przypadku których ryzyko ponownego popełnienia przestępstwa jest największe.

Finkelhor przedstawia rolę szkolnych programów edukacyjnych, podczas których dzieci uczą się, jak rozpoznawać niebezpieczną sytuację, nie pozwalać sprfawcy na bliższy kontakt, przerwać interakcję czy wezwać pomoc. Programy te zachęcają dzieci do ujawniania podobnych sytuacji, a osoby postronne zmuszają do działania. Zebrany dotychczas materiał badawczy na temat programów pozwala wyciągnąć wniosek, że niektóre cele sąza ich pośrednictwem realizowane. Finkelhor twierdzi, że potrzebne są dalsze badania w celu wypracowania i wdrożenia w ten sposób zdobytej wiedzy do programów na rzecz ochrony zdrowia i bezpieczeństwa.

Finkelhor zwraca także uwagę na potrzebę wdrażania strategii terapeutycznych, adresowanych zarówno do sprawców (w szczególności nieletnich), by przeciwdziałać ponownemu popełnieniu przez nich przestępstwa, jak i do ofiary, by przeciwdziałać szkodliwym skutkom tych doświadczeń, które mogą mieć wpływ na ich życie psychiczne i późniejszy rozwój.