„Bo sąd jest taki ważny” – doświadczenia dzieci uczestniczących w czynności wysłuchania. Raport z badania jakościowego

Agnieszka Bąk

Abstrakt


W artykule zaprezentowano wyniki przeprowadzonego w 2015 r. badania jakościowego dotyczącego doświadczeń i opinii dzieci na temat czynności wysłuchania przez sąd. Wysłuchanie stanowi szczególną czynność, która ma służyć temu, aby sąd zapoznał się ze stanowiskiem dziecka i podejmując decyzję wziął pod uwagę jego zdanie i rozsądne życzenia. Regulacje w prawie polskim w tym zakresie wynikają ze zobowiązań nałożonych m.in. przez artykuł 12 Konwencji o prawach dziecka. Cele szczegółowe badania objęły: diagnozę doświadczeń dzieci dotyczące samej czynności wysłuchania, diagnozę przygotowania dzieci do udziału w czynności wysłuchania, poznanie odczuć, emocji, a w szczególności obaw dzieci związanych z uczestnictwem w czynności wysłuchania. Wyniki pozwoliły pogłębić wiedzę na temat uwarunkowań wpływających na przebieg czynności wysłuchania, a także pokazały, że dzieci nie są wystarczająco poinformowane o przysługujących im prawach.

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Andrzejewski, M. (red.). (2012). Prawa dziecka: konteksty prawne i pedagogiczne. Poznań : Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickewicza.

Birnbaum, R., Bala, N., Cyr, F. (2011). Children’s Experiences with Family Justice Professionals in Ontario and Ohio. International Journal Of Law, Policy & The Family, 25(3), 398–422.

Borkowska, K. (2014). Prawo dziecka do wypowiedzi w sprawach rozpoznawanych przez sąd rodzinny. Warszawa: Helsińska Fundacja Praw Człowieka.

Bosisio, R. (2012). Children’s Right to Be Heard: What Children Think. International Journal Of Children’s Rights, 20(1), 141–154. doi:10.1163/157181811X573462.

Burdziej, S. (2015). Badanie idei przyjaznego wysłuchania dziecka – raport z analizy wywiadów pogłębionych. Raport Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości. Warszawa. Pobrane z: http://www.iws.org.pl/pliki/files/IWS_Cie%C5%9Bli%C5%84ski%20M._Wys%C5%82uchanie%20ma%C5%82oletnich.pdf.

Cieśliński, M. M. (2012). Wysłuchanie dziecka w procesie cywilnym (art. 216 k.p.c.). Przegląd Sądowy (Warszawa), 21 (6), 63–72.

Cieśliński, M. M. (2015). Praktyka sądowa w zakresie wysłuchiwania małoletnich w postępowaniach cywilnych w kontekście idei przyjaznego wysłuchiwania dziecka. Raport Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości. Warszawa. Pobrane z: http://www.iws.org.pl/pliki/files/IWS_Cie%C5%9Bli%C5%84ski%20M._Wys%C5%82uchanie%20ma%C5%82oletnich.pdf.

Długoszewska, I. (2012). Przesłanki oraz skutki ograniczenia i pozbawienia władzy rodzicielskiej. Warszawa: LexisNexis Polska.

Fitzgerald, R., Graham, A. (2011). “Something Amazing I Guess”: Children’s Views on Having A Say About Supervised Contact. Australian Social Work, 64(4), 487–501. doi:10.1080/0312407X.2011.573861

FRA (2015). Child-friendly justice – Perspectives and experiences of professionals on children’s participation in civil and criminal judicial proceedings in 10 EU Member States. Pobrane z: fra.europa.eu/sites/default/files/fra-2015 -child-friendly-justice-professionals_en.pdf.

Gadomska-Radel, A. (2014). Wysłuchanie dziecka w postępowaniu cywilnym. Zagadnienia Społeczne, 2, 90–106.

Grover, S. (2003). Social Research in the Advancement of Children’s Rights. Journal Of Academic Ethics, 1(1), 119. doi:10.1023/A:1025419317512

Harcourt, D., Hägglund, S. (2013). Turning the UNCRC upside down: A bottom--up perspective on children’s rights. International Journal Of Early Years Education, 21(4), 286–299. doi:10.1080/09669760.2013.867167.

Holewińska-Łapińska, E. (2013). Orzecznictwo w sprawach o pozbawienie władzy rodzicielskiej. Prawo w Działaniu, 14, 27–76. Pobrane z: http://www.iws.org.pl/pliki/files/Prawo%20w%20Dzia%C5%82aniu%2014.2013%20Sprawy%20cywilne.pdf.

Holewińska-Łapińska, E. (2014). Przysposobienie rozwiązywalne w orzecznictwie sądów powszechnych (z wyłączeniem przysposobienia pasierbów). Raport Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości. Warszawa. Pobrane z: http://www.iws.org.pl/pliki/files/_Przysposobienie%20rozwi%C4%85zywalne%20w%20orzecznictwie%20s%C4%85d%C3%B3w%20powszechnych%20wersja%20bez%20sygnatur.pdf.

Jarosz, E., Dyrda, B. (2013). Szanować-słuchać-wspierać-chronić. Prawa dziecka w rodzinie, szkole, społeczeństwie. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Karska, E. (red.). (2014). Prawa dziecka w prawie międzynarodowym. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.

Krappmann, L. (2010). The weight of the child’s view (Article 12 of the Convention on the Rights of the Child). International Journal Of Children’s Rights, 18(4), 501–513. doi:10.1163/157181810X528021.

Makaruk, K., Włodarczyk, J. E., Wójcik, S. (2013). Dzieci i młodzież jako uczestnicy badań społecznych w kontekście badań dotyczących problemu przemocy. Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka., 12(3), 7–20.

Raport Organizacji Pozarządowych z realizacji zapisów Konwencji o prawach dziecka. Polska. (2014). Warszawa. Pobrane z: https://www.unicef.pl/content/download/14284/132755/file/Raport%20Alternatywny%20polskich%20organizacji%20pozarz%C4%85dowych.pdf.

Robinson, J. (2015). The experience of the child witness: Legal and psychological issues. International Journal Of Law And Psychiatry, 42–43 (Special Issue on New Challenges in Psychology and Law), 168–176. doi:10.1016/j.ijlp.2015.08.022.

Słyk, J. (2013). Rozstrzyganie o istotnych sprawach dziecka w braku porozumienia rodziców (art. 97 § 2 k.r.o.). Prawo w Działaniu, 14, 77–120. Pobrane z: http://www.iws.org.pl/pliki/files/Prawo%20w%20Dzia%C5%82aniu%2014.2013%20Sprawy%20cywilne.pdf.

Słyk, J. (2014). Orzekanie w sprawach o zezwolenie na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka. Raport Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości. Warszawa. Pobrane z: http://www.iws.org.pl/pliki/files/IWS_S%C5%82yk%20J%20Orzekanie%20w%20sprawach%20o%20zezwolenie%20na%20dokonanie%20czynno%C5%9Bci%20przekraczaj%C4%85cej%20zakres%20zwyk%C5%82ego%20zarz%C4%85du.pdf.

Słyk, J. (2015). Odbieranie dzieci rodzicom na podstawie art. 12a ustawy z 29 lipca2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Raport Instytutu WymiaruSprawiedliwości. Warszawa. Pobrane z: http://www.iws.org.pl/pliki/files/kolor_IWS_S%C5%82yk%20J._Odbieranie%20dzieci.pdf.

UN Committee on the Rights of the Child (2009). General Comment No. 12 on theright of the child to be heard. Pobrane z: http://www2.ohchr.org/english/bodies/crc/docs/AdvanceVersions/CRC-C-GC-12.pdf.


Refbacks

  • There are currently no refbacks.