Oswajanie z przemijaniem – temat śmierci we współczesnej literaturze dla dzieci. Terapeutyczne walory wybranych powieści

Anna Józefowicz

Abstrakt


Autorkę tekstu interesuje literatura kierowana do najmłodszych czytelników poruszająca trudny, nie tylko dla młodego odbiorcy, temat śmierci. W artykule przeprowadzono analizę książek, w których dziecko zderza się ze śmiercią najbliższych mu osób – rodziców: Nieba za domem Gaute Heivolla, Dziewczynki z parku Barbary Kosmowskiej i Ogrodu. Dobrej opowieści na wielki smutek Georga Maaga. Wybrana literatura pełni funkcję terapeutyczną u dzieci borykających się ze stratą ukochanej mamy czy ukochanego taty. Pomaga dzieciom zaakceptować to, co się wydarzyło, a efekt fabuły wzmacniają odpowiednie ilustracje. Analizowane utwory, mimo danych wzorów postępowania po odejściu rodzica, umożliwiają dziecku samodzielne odkrycie sposobu prowadzącego do pokonania lęku związanego ze stratą i ukojenia smutku.

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Battelheim, B., (1985). Cudowne i pożyteczne. O znaczeniach i wartościach baśni. Warszawa: W.A.B.

Borecka, I. (1992). Biblioterapia – nowa szansa książki. Olsztyn: Wydawnictwo SBP.

Brett, D. (1997). Bajki, które leczą – część 2. Gdańsk: GWP.

Diduszko, H. (2007). Dziecko i śmierć. W: Ryms. Portal książki dla dzieci i młodzieży, (2). Pobrano z: szczegoly /32/index.html.

Dwutygodnik.com (2015). Śmierć i literatura dla dzieci, rozmowa z Anną Węglińską. Pobrano z: http://www.dwutygodnik.com/artykul/5768-smierc-i-literaturadla-dzieci.html.

Gortat, G. (2013). Ewelina i czarny ptak. Warszawa: Ezop.

Grzybowski, P. P. (2009). Praktyczne cele i aspekty kształcenia tanatologicznego pedagogów i nauczycieli. Pobrano z: http://repozytorium.ukw.edu.pl/bitstream/handle/item/219/Grzybowski%20-%20Praktyczne%20cele.pdf?sequence=1.

Gwadera, M. (2008). „Z mroku ku jasności”. Cierpienie i śmierć we współczesnej literaturze dla dzieci i młodzieży. W: K. Heska-Kwaśniewska (red.), Literatura dla dzieci młodzieży (po 1980). Katowice: WUŚ.

Heivoll, G. (2009). Niebo za domem. Gdańsk: FISO.

Ippoldt, L. (2000). Biblioterapia w związkach z innymi naukami. Biblioterapeuta, 2000, 4, 1–6.

Janusz, B., Drożdżowicz, L. (2013). Wpływ nieprzeżytej żałoby w rodzinie na funkcjonowanie i rozwój dziecka, Psychiatria Polska, 47(5), 865–873.

Kosmowska, B. (2012). Dziewczynka z parku. Warszawa: W.A.B.

Kübler-Ross, E. (2006). Rozmowy o śmierci i umieraniu. Poznań: Media Rodzina.

Maag, G. (2008). Ogród. Dobra opowieść na wielki smutek. Warszawa: Nasza Księgarnia.

Miśków, M. (2013). (Nie) oswojona śmierć we współczesnej kulturze. W: D. Gapska (red.), Śmierć w zwierciadle humanistyki. Poznań: Stowarzyszenie „Nowa Humanistyka”.

Molicka, M. (2002). Bajkoterapia. O lękach dzieci i nowej metodzie terapii. Poznań: Media Rodzina.

Muny, M. (2003). Każdy czasem jest smutny. Dlaczego płaczę, gdy kogoś tracę? Skrzat od dobrych rad. Częstochowa: Wydawnictwo Rubikon.

Niesporek-Szamburska, B. (2012). Oswoić ze śmiercią – o jednej z ról literatury dziecięcej. W: A. Ungeheuer-Gołąb, M. Hrobak (red.), Noosfera literacka. Problemy wychowania i terapii poprzez literaturę dla dzieci. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.

O’Neal, T. (2006). Kiedy zdarza się coś złego. Poradnik dla dzieci. Skrzat od dobrych rad. Częstochowa: Wydawnictwo Rubikon.

Pater, D. (2014). Jak rozmawiać z młodymi ludźmi o cierpieniu? Analiza wybranych przypadków. Warszawskie Studia Teologiczne, 24(1), 369–378.

Tomasik, E. (1992). Zagadnienia pedagogiki specjalnej w literaturze. Przewodnik bibliograficzny. Warszawa: Wyższa Szkoła Pedagogiki Specjalnej.

Ungeheuer-Gołąb, A. (2012). Noosfera literacka wczesnego dzieciństwa. W: A. Ungeheuer-Gołąb, M. Hrobak (red.), Noosfera literacka. Problemy wychowania i terapii poprzez literaturę dla dzieci. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Więckowska, E. (2005). Rola i znaczenie bajki terapeutycznej w przybliżaniu dziecku problematyki śmierci. W: J. Kolbuszewski (red.), Problemy współczesnej tanatologii. Tom 9. Wrocław: Wrocławskie Towarzystwo Naukowe.

Wyborcza.pl (2009). Kiedy piszę, ogarnia mnie głupota. Pobrano z: http://trojmiasto.wyborcza.pl/trojmiasto/1,35635,6433476,Kiedy_pisze__ogarnia_mnie_glupota.html.


Refbacks

  • There are currently no refbacks.