Czynniki ryzyka oraz konsekwencje zachowań samobójczych z uwzględnieniem problematyki samobójstw dzieci i młodzieży

Aleksandra Kielan, Dominik Olejniczak

Abstrakt


Na świecie każdego roku popełnia samobójstwo ponad 800 000 osób – średnio jedna osoba co 40 sekund. W Polsce samobójstwa są drugą – po wypadkach – przyczyną zgonów wśród dzieci i młodzieży. Podłożem decyzji samobójczych jest wiele współwystępujących czynników m.in. demograficznych, społeczno-ekonomicznych, psychologicznych, chorobowych czy biologicznych. Wydarzenia i sytuacje, które przez dorosłego nie byłyby traktowane jako problemy, dla młodych osób mogą być nie do rozwiązania. Zwiększenie świadomości społecznej na temat tego, jak wiele różnych czynników może wpływać na podjęcie decyzji o samobójstwie, może mieć przełożenie na uwrażliwienie ludzi na problemy innych. Koszty zachowań samobójczych dla jednostek, ich rodzin i społeczeństwa powodują, że samobójstwo jest poważnym problemem dla zdrowia jednostki, ale również dla zdrowia publicznego.




Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Bąbik, A., Olejniczak D. (2014). Uwarunkowania i profilaktyka samobójstw wśród dzieci i młodzieży w Polsce. Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka, 13(2), 102.

Brodniak, W. (2015). Teorie socjologiczne w perspektywie suicydologii. W: B. Hołyst (red.), Suicydologia (s. 19–30). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Centers of Disease Control and Prevention. (2015). Suicide Prevention: APublic Health Issue. Pobrane z: www.cdc.gov/violencepreven tion/pdf/asap_suicide_issue2-a.pdf.

Czabański, A., Rosa, K. (red.). 2016. Zapobieganie samobójstwom. Poznań: Przedsiębiorstwo Wydawnicze Ars boni.

Duda-Sobczak, A., Wierusz-Wysocka, B. (2011). Cukrzyca a choroby psychiczne. Psychiatria Polska, 45(4), 589–598.

Dzierżanowski, J. (2010). Psychospołeczna sytuacja dziecka w małżeństwach rozwodzących się. W: D. Krok, P. Landwójtowicz (red.), Rodzina w nurcie współczesnych przemian. Opole: Studia interdyscyplinarne.

Eaton, W.W., Armenian, H., Gallo, J. (1996). Depression and risk for onset of type 2 diabetes: a prospective population–based study. Diabetes Care, 19(10), 1097–1102.

Edlin, G., Golanty, E. (2012). Health and Wellness. Sudbury: Jones and Bartlett Publishers.

European Commission. (2015). Pobrane z: ec.europa.eu/eurostat/statisticsexplained/ index.php/Causes_of_death_statistics/pl.

Farberow, N. L., Shneidman, E. S. (1961). The cry for help. Nowy Jork–Toronto–Londyn: Mc Graw Hill Book Company.

Fountoulakis, K. N., Kawohl, W., Theodorakis, P. N. (2014). Relationship of suicide rates to economic variables in Europe: 2000-2011. The British Journal of Psychiatry.

Geras, E., Olejniczak, D., Kielan, A. (2014). Uwarunkowania zdrowia i choroby u dzieci z domów dziecka. Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka, 13(4), 94–115.

Główny Urząd Statystyczny. (2017). Atlas demograficzny Polski. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.

Gmitrowicz, A. (2005). Uwarunkowania zachowań samobójczych młodzieży. W: Hołyst, B. (red.), Suicydologia, 1(1),71–76.

Gmitrowicz, A., Młodożeniec, A., Makara-Studzińska, M. (2015). Ryzyko samobójstwa u młodzieży. Warszawa: Wydawnictwo PZWL.

Grant, J.E., Potenza, M.N., Weinstein, A. (2010). Introduction to Behavioral Addictions. The American Journal of Drug and Alcohol Abuse, 36(5), 233–241.

Greenberg, T., Velting, D., Shaffer, D. (2003). Youth suicide risk and preventions: A review of the past 10 years. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 42(4).

Harris, E. C., Barraclough, B. (1997). Suicide as an outcome for mental disorders. A meta-analysis. The British Journal of Psychiatry, 170(3), 205–228.

Hołyst, B. (2015). Zainteresowania psychiatrii samobójstwem. W: B. Hołyst (red.), Suicydologia.

Hołyst, B. (2012). Suicydologia. Warszawa: Lexis Nexis.

Hołyst, B. (2004). Interdyscyplinarna problematyka badań etiologii zachowań suicydalnych. Psychiatria w praktyce ogólnolekarskiej, tom IV, nr 3.

Hołyst, B., Staniaszek, M., Binczycka-Anholcer, M. (red.). (2002). Samobójstwo. Warszawa: Polskie Towarzystwo Higieny Psychicznej.

Jarosz M. (2015). Samobójstwa wczasach kryzysu. W: Suicydologia, tom VII. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Jarosz M. (2013). Tygodnik Przegląd, Nr 48 (726).

Jarosz, M. (1975). Samobójstwa, statystyczno–socjologiczna charakterystyka zjawiska. W: M. Jarosz (red.), Wybrane zagadnienia patologii społecznej. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

Karski, J. (2011). Praktyki iteoria promocji zdrowia. Warszawa: Wydawnictwo CeDeWu.pl.

Kuberska-Przekwas, K. (2014). Samobójstwa dzieci i młodzieży jako choroba społeczna. Warmińsko-Mazurski Kwartalnik Naukowy, Nauki Społeczne, 1, 51–70.

Makara-Studzińska, M., Morylowska, J., Grzywa, A. (2007). Samobójstwo jako konsekwencja krzywdzenia w dzieciństwie. Wiadomości Psychiatryczne, tom X, 1, 47.

Paetzold, U. (2015). Zapomniane dzieci. Samobójstwo rodzica i jego wpływ na potomstwo – zadanie dla szkolnej pedagogiki społecznej. Pedagogika społeczna, 3(57), 201–215.

Phillips, D. P., Carstensen, L. (1988). The effect of suicide stories on various demographic groups. Suicide & Life Threatening Behavior, 18, 100–114.

Policja. (2018). Zamachy samobójcze od 2017. Pobrane z: http://statystyka.policja.pl/ st/wybrane-statystyki/zamachy-samobojcze/63803,Zamachy-samobojcze -od-2017-roku.html.

Ringel, E. (1987). Gdy życie traci sens. Rozważania o samobójstwie. Szczecin: Wydawnictwo Glob.

Rosa, K., Gmitrowicz, A. (2007). Regionalny Program Zapobiegania Samobójstwom Młodzieży. W: B. Hołyst (red.), Suicydologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Roy, A. (1995). Suicide W: H. J. Kaplan, B. J. Sadock (red.), Comprehensive Textbook of Psychiatry, t. II, Baltimore.

Schlebusch, L., Govender R.D. (2015). Elevated Risk of Suicidal Ideation in HIV– Positive Persons. Depression Research and Treatment.

Sowińska, A. (2015). Ryzyko samobójstwa. Pobrane z: www.destrudo.pl/ samobojstwo-a-zaburzenia-psychiczne-12/.

Stack, S. (1987). Celebrities and suicide, A toxonomy and analysis 1948–1983. American Sociological Review, 52.

Sueki, H., Yonemoto, N., Takeshima, T. (2014). The Impact of Suicidality–Related Internet Use: A Prospective Large Cohort Study with Young and Middle–Aged Internet Users. Plos One, 9, 4.

Światowa Organizacja Zdrowia. (2014). Preventing suicide: A global imperative.

Światowa Organizacja Zdrowia. (2006). Preventing Suicide a resource for counsellors. Genewa.

Światowa Organizacja Zdrowia, Polskie Towarzystwo Suicydologiczne, Biuro Rzecznika Praw Dziecka, Ministerstwo Edukacji Narodowe. (2007). Zapobieganie samobójstwom – poradnik dla nauczycieli i innych pracowników szkoły. Warszawa: Fraszka Edukacyjna.

Światowa Organizacja Zdrowia, Polskie Towarzystwo Suicydologiczne. (2003). Zapobieganie samobójstwom. Poradnik dla nauczycieli i innych pracowników szkoły. Genewa–Warszawa.

Światowa Organizacja Zdrowia. (1999). Life Skills Education. Genewa. Szymborski, J. (red.). (2012). Zdrowie publiczne i polityka ludnościowa. Tom II. Warszawa: Rządowa Rada Ludnościowa, Zakład Wydawnictw Statystycznych.

Tsirigotis, K., Gruszczyński, W., Tsirigotis–Maniecka, M. (2014). Gender Differentiation in Indirect Self–Destructiveness and Suicide Attempt Methods (Gender, Indirect Self–Destructiveness, and Suicide Attempts). Psychiatric Quarterly, 85. U.S. Department of Veterans Affairs. (2015). Pobrane z: www.ptsd.va.gov/professional/co-occurring/ptsd-suicide.asp.

Uzan, G. (1970). Profilaktyka samobójstw. Zdrowie Psychiczne, 1/2, 120.

Wetzel, R. D. (1976). Hopelessness, depression and suicide intent. Archives of General Psychiatry, 33, 1069.

Wilkins, J. (1971). Suicidal behaviour. W: A. Giddens (red.), The sociology of suicide. Londyn.


Refbacks

  • There are currently no refbacks.