Profilaktyka wykorzystywania seksualnego dzieci – rodzicielstwo, programy i zmniejszanie ryzyka

Abstrakt

Do tej pory profilaktyka wykorzystywania seksualnego dzieci (WSD) opierała się w dużej mierze na edukacji skoncentrowanej na dzieciach, tzn. uczeniu ich, jak rozpoznawać wykorzystywanie, jak go unikać i w jaki sposób je ujawniać. Niniejszy artykuł ma na celu zbadanie, jak za pomocą innowacyjnych sposobów w działania profilaktyczne można włączyć rodziców. Naszym zdaniem rodzice mogą odgrywać istotną rolę w ochronie swoich dzieci na dwa sposoby: 1) bezpośrednio, poprzez mocne bariery zewnętrzne w postaci nadzoru rodzicielskiego, monitorowania i zaangażowania, 2) pośrednio, poprzez rozwijanie u dzieci poczucia samoskuteczności, kompetencji, dobrostanu i pozytywnej samooceny, które – jak sugerują wyniki badań – zmniejszają prawdopodobieństwo tego, że dzieci staną się celem sprawców wykorzystywania, i zwiększają zdolność dzieci do właściwego zareagowania na wykorzystywanie i ujawnienia go, jeśli się wydarzy. W artykule najpierw wyjaśnimy, dlaczego edukowanie dzieci na temat zachowań chroniących przez WSD może nie być wystarczającą metodą profilaktyki. Następnie opowiemy o dotychczasowych badaniach dotyczących roli rodziców w profilaktyce, a także okoliczności wychowawczych/rodzicielskich i rodzinnych, które mogą zwiększać ryzyko tego, że dziecko doświadczy wykorzystywania seksualnego. Na zakończenie przedstawimy kilka rekomendacji dotyczących przyszłych podejść do profilaktyki – takich, które mogłyby lepiej edukować i angażować w zapobieganie WSD rodziców oraz inne osoby dorosłe, które powinny zapewniać dzieciom ochronę.