"Eksperyment Kentlera” z perspektywy prawno-historycznych analiz i refleksji

Abstrakt

Na początku lat 70. XX w. rozpoczął się w Berlinie Zachodnim tzw. eksperyment Kentlera. Było to zorganizowane działanie promowane przez urzędników, którego oficjalnym celem miało być wsparcie dzieci szczególnie ubogich, w tym bezdomnych. Jak donoszą autorzy raportu opublikowanego w 2020 r., eksperyment w praktyce polegał na kierowaniu dzieci do osób podejrzanych o czyny o charakterze pedofilskim lub uprzednio za nie skazanych. Proceder trwał przez trzy dekady. Obecnie trudno oszacować liczbę ofiar. Wiadomo jednak, że pomysł prof. Helmuta Kentlera spotkał się z akceptacją i wsparciem niemieckich urzędników w Berlinie. Zapoznając się z podobnymi informacjami, w sposób naturalny zastanawiamy się, jak mogło do nich dojść. Jak możliwa jest akceptacja zła? Dlaczego władze państwowe nie stosowały odpowiednich narzędzi prawnych? Analiza przepisów niemieckiego prawa wskazuje, że w okresie rozpoczęcia ww. działań eksperymentalnych nastąpiła zmiana w sposobie karania sprawców czynów pedofilskich. Czy podobne modyfikacje wpłynęły bezpośrednio na pojawienie się w społeczeństwie niebezpiecznych inicjatyw tego typu? Czy zmiana przepisów niemieckiego prawa karnego była faktycznie tak istotna? Być może pojawienie się pomysłów Helmuta Kentlera i akceptacja dla nich miały również inne podłoże? Celem artykułu jest ukazanie niemieckich przepisów odnoszących się do sposobu karania sprawców czynów pedofilskich, których istnienie dostrzegamy od końca XIX w. W toku rozważań istotna będzie również próba udzielenia odpowiedzi na wskazane wątpliwości.