Rola rodziców w doświadczeniach migracyjnych i edukacyjnych dzieci z Ukrainy w Polsce

Abstrakt

Doświadczenia uchodźctwa wiążą się z wieloma negatywnymi konsekwencjami, szczególnie dla dzieci, które będąc świadkiem działań wojennych, przemocy, rozsta­nia z rodziną i rówieśnikami, a także utratą domu, tracą poczucie bezpieczeństwa. W nowym kraju dzieci również mierzą się z adaptacją do nowej szkoły, odmiennej kultury czy odnalezieniem się w społeczeństwie, nie raz doświadczając wykluczenia, dręczenia i odrzucenia. W tak trudnych sytuacjach rola rodziców, zwłaszcza matek, jest kluczowa. Dobre relacje i wsparcie matek pomagają ustabilizować emocje i uła­twiają wejście do nowego świata. Kapitał emocjonalny rodzica jest jednym z pod­stawowych zasobów, pomagającym dzieciom odnaleźć się w nowej rzeczywistości. Brak takich zasobów może natomiast powodować negatywne skutki dla poczucia bezpieczeństwa i stabilizacji emocjonalnej dziecka, jak również narażać na dalsze negatywne doświadczenia ze strony innych dzieci i dorosłych.

Artykuł przedstawia rolę matek dzieci z doświadczeniem przymusowej migracji z Ukrainy do Polski na skutek brutalnego ataku Rosji. Badanie opiera się na anali­zie danych z wywiadów indywidualnych z 22 matkami przebywającymi w Polsce. Wyniki analizy podkreślają rolę matek w podejmowaniu decyzji o migracji, eduka­cji dzieci i budowaniu relacji z dziećmi. W tych procesach ważną rolę odgrywa kapi­tał emocjonalny matek. Ponadto wyniki analizy wskazują na dużą rolę sprawczości dzieci oraz słuchania ich przez matki w podejmowaniu decyzji i procesie adapta­cji w nowym kraju.